Τα φυσικά και τα σχεδόν φυσικά οικοσυστήματα αποτελούν τις κυριότερες "ρεζέρβες" βιοποικιλότητας. Σε ένα φυσικό οικοσύστημα η επίδραση του ανθρώπου δεν είναι μεγαλύτερη από αυτήν οποιουδήποτε άλλου βιοτικού παράγοντα του οικοσυστήματος. Στα σχεδόν φυσικά, ημι-φυσικά οικοσυστήματα, οι ανθρωπογενείς επεμβάσεις, αν και εντονότερες συγκριτικά με αυτές των υπόλοιπων οργανισμών, δεν τροποποιούν ριζικά το οικοσύστημα το οποίο διατηρεί τις βασικές του δομές και τα χαρακτηριστικά του συστατικά στοιχεία.

Σε πολλά κράτη σε όλο τον κόσμο έχει νομικά κατοχυρωθεί η προστασία συγκεκριμένων περιοχών με στόχο τη διατήρηση των οικοσυστημάτων που αυτές περιέχουν. Η επιλογή μιας φυσικής περιοχής, έτσι ώστε να τεθεί υπό ειδική διαχείριση, είναι και σημαντική και δύσκολη. Τα βασικά γνωρίσματα των περιοχών που επιλέγονται για προστασία συνοψίζονται στα παρακάτω:
- είναι εκτάσεις χερσαίες ή υδάτινες
- περιέχουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και είναι πολύτιμες για τη διατήρηση της φυσικής κληρονομιάς κάθε χώρας (θέσεις που περιέχουν είδη που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ερευνητικό ενδιαφέρον, είναι σπάνια ή απειλούνται από εξαφάνιση και εκτάσεις με ασυνήθιστη ποικιλία ειδών, τοπικά ή γεωγραφικά χαρακτηριστικά αισθητικής ή επιστημονικής αξίας, όπως καταρράκτες, παγετώνες κ.λπ., υδρολογικές - προστατευτικές λειτουργίες για το έδαφος, το νερό και το τοπικό κλίμα)
- έχουν ειδική νομοθετική προστασία που κατοχυρώνει την κατάλληλη διαχείρισή τους
- εκτός από την ιδιαίτερη οικολογική σημασία τους, εξυπηρετούν επίσης ευρύτερες κοινωνικές, πολιτιστικές και οικονομικές ανάγκες του ανθρώπου. (Είναι θέσεις που προσφέρονται για αναψυχή, τουρισμό, παρατήρηση άγριας πανίδας ή περιέχουν πολιτιστικά μνημεία. Κατά το σχεδιασμό των πρακτικών διαχείρισης των περιοχών αυτών λαμβάνεται υπόψη η κοινωνική δομή του περιβάλλοντος χώρου και η οικονομική αναγκαιότητα για άμεση εκμετάλλευση των φυσικών πόρων.)
- αποτελούν κοινό αγαθό

Οι προστατευόμενες περιοχές, ανάλογα με τις επιμέρους ανάγκες και δυνατότητές τους, κατατάσσονται σε διάφορες κατηγορίες και το καθεστώς προστασίας τους δεν είναι ενιαίο αλλά διαφέρει κατά περίπτωση. Σύμφωνα με την I.U.C.N. (International Union for the Conservation of Nature), διεθνής οργανισμός με σκοπό τη διατήρηση της φύσης και των φυσικών πόρων, οι προστατευόμενες περιοχές ομαδοποιούνται κατά τον εξής τρόπο:

- Επιστημονικό απόθεμα ή και φυσικό απόθεμα απόλυτης προστασίας - Εθνικό πάρκο - Μνημείο της φύσης ή και χαρακτηριστικό στοιχείο της φύσης - Διαχειριζόμενο φυσικό απόθεμα ή και καταφύγιο άγριας φύσης - Προστατευόμενο τοπίο ή και προστατευόμενο θαλάσσιο τοπίο - Απόθεμα φυσικών πόρων - Βιοτική περιοχή της φύσης ή και ανθρωπολογικό απόθεμα - Περιοχή διαχείρισης πολλαπλών σκοπών ή και περιοχή διαχειριζόμενων φυσικών πόρων

- Αποθέματα της βιόσφαιρας - Θέσεις παγκόσμιας κληρονομιάς - Υγρότοποι Ramsar

	Σχετικά δημοσιεύματα
• Πρόβλημα... μαμούθ από τους ελέφαντες • Δίκτυο "ΦΥΣΗ 2000"