Πανίδα ώρα μηδέν

Κάθε λεπτό ανθρώπινης απάθειας συνεπάγεται ένα λεπτό λιγότερης ζωής για τα ζώα. Για αυτά τα είδη της γήινης πανίδας που θα αναγκαστούν στον 21ο αιώνα να δώσουν μια άνιση μάχη για να κερδίσουν λίγα χρόνια επιβίωσης.

Όσο και αν ακούγεται υπερβολικό σε μερικούς, ο πλανήτης έχει να δει τέτοια μεγάλη μείωση της πανίδας από την εποχή της εξαφάνισης των δεινοσαύρων.

Υπολογίζεται ότι το αργότερο έως το 2020 περίπου 1,5 εκατομμύρια είδη σημαντικών ζώων και πτηνών θα αποτελούν μόνο αναμνήσεις του παρελθόντος. Οι ερευνητές του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση εκτιμούν ότι τουλάχιστον 140 είδη την ημέρα οδηγούνται σε εξαφάνιση και η Διεθνής Ομοσπονδία Ορνιθολογικών Οργανώσεων (Bird Life International) ανακοίνωσε πριν από λίγες ημέρες στο Αμάν της Ιορδανίας ότι αυτή τη στιγμή 1.186 είδη πτηνών κινδυνεύουν με εξαφάνιση και αυτός ο αριθμός αντιπροσωπεύει το 12% των πουλιών που υπάρχουν σε όλο τον κόσμο.

Po'ouli (Melamprosops phaeosoma)

Αρκετοί ερευνητές, ειδικοί σε περιβαλλοντικά ζητήματα, εκτιμούν ότι το είδος της πανίδας με τη μεγαλύτερη εξαφάνιση δεν είναι άλλο από το πτηνό με την ονομασία "Po' ouli" που ζει στα τροπικά δάση των νησιών του Ειρηνικού Μάουι. Τώρα, το ότι ζει είναι σχετικό. Πριν από λίγες ημέρες υπήρχαν μόλις τρία σε όλη την έκταση του νησιού.

Την κυριότερη αιτία αφανισμού των ρινόκερων της Ιάβας αποτελεί η διεξαγωγή του παράνομου λαθρεμπορίου. Αρκετά ιατρικά παρασκευάσματα στις χώρες της Ανατολής λαμβάνουν τα κύρια συστατικά τους από το σώμα του ρινόκερου και κυρίως από το κέρατο. Υπολογίζεται ότι σε όλο τον κόσμο ο πληθυσμός των ρινόκερων δεν υπερβαίνει τον αριθμό 450.

Pινόκερος της Ιάβας (Rhinoceros sondaicus)

Πάντα (Ailuropoda melanoleuca)

Τα πανέμορφα πάντα οδηγούνται επίσης σε εξαφάνιση. Υπολογίζεται ότι σήμερα ο πληθυσμός τους σε όλο τον κόσμο δεν ξεπερνά τα 1.000 (ζουν σε δάση της Κίνας). Η γούνα τους πωλείται στη μαύρη αγορά έως και 200.000 δολάρια και επιπλέον κινδυνεύουν από ασιτία, αφού τα μπαμπού, που αποτελούν την κύρια τροφή τους, καίγονται για να δημιουργηθούν νέες αγροτικές εκτάσεις.

Από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 και κάθε χρόνο, υπολογίζεται ότι 150.000 ελέφαντες εξολοθρεύονται. Οι πιο αισιόδοξες αναφορές υποστηρίζουν ότι περίπου 200.000 ζουν σήμερα σε όλο τον κόσμο (και να σκεφτούμε ότι πριν από 2 αιώνες ο πληθυσμός τους έφτανε τα 10 εκατομμύρια). Κυβερνήσεις ολόκληρων κρατών στήριζαν τα έσοδα για τον προϋπολογισμό τους στις πωλήσεις από το ελεφαντόδοντο και στηΖιμπάμπουε αυτό το τεράστιο ζώο εξοντώνεται γιατί τα πόδια του φτιάχνουν πολύ ωραία σκαμπό.

Σε πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής το κρέας του κροκόδειλου θεωρείται κύριο είδος διατροφής. Επίσης, τα κόκαλά τους χρησιμοποιούνται στα λιπάσματα, από τα δόντια τους φτιάχνονται περιδέραια και από τα σάλια τους αρώματα. Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 2,5 εκατομμύρια κροκόδειλοι το χρόνο θανατώνονται και 12 από τα 22 είδη τείνουν να εξαφανιστούν.

Κροκόδειλος Ν. Αμερικής (Caiman crocodilus)

ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Αν και στη χώρα μας δεν είναι ευρέως διαδεδομένο το λαθρεμπόριο ζώων όπως στην Αφρική, εντούτοις εξαιτίας της μείωσης της βιοποικιλότητας από τις πυρκαγιές και την οικιστική ανάπτυξη πάρα πολλά είδη της πανίδας οδηγούνται σε αφανισμό.

Καφέ αρκούδα (Ursus arctos)

Πριν από δύο αιώνες, η καφέ αρκούδα ζούσε στους περισσότερους ορεινούς όγκους της Ευρώπης. Μέσα σε αυτή την περίοδο όμως έχασε το 60% της επικράτειάς της και το 50% του πληθυσμού της. Οι ελληνικοί πληθυσμοί του είδους είναι οι σημαντικότεροι στις νότιες περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπολογίζεται ότι στη χώρα μας ζουν σήμερα περίπου 150 καφέ αρκούδες.

Ο λύκος ήταν κάποτε το πιο πολυπληθές θηλαστικό σε ολόκληρο τον κόσμο. Σήμερα, όμως, ο πληθυσμός του σε όλη την Ευρώπη δεν ξεπερνά τις 15.000 με 18.000. Από τον πόλεμο του 1940 οι κάτοικοι στη Πελοπόννησο έχουν να δουν λύκο και στα βουνά της Πίνδου ο πληθυσμός του υπολογίζεται γύρω στους 300 με 500.

Λύκος (Canis lupus)

Βασιλαετός (Aquila heliaca)

Ο βασιλαετός θεωρείται σήμερα ένα από τα σπανιότερα αρπακτικά πουλιά της Ευρώπης, μεκατανομή από τη νοτιοανατολική Ευρώπη έως τη λίμνη Βαϊκάλη και το βόρειο Πακιστάν. Πρόσφατα υπήρχε η εκτίμηση ότι μόνο 600 ζευγάρια ζουν σε όλο τον κόσμο. Σήμερα ο πληθυσμός του σε όλο τον κόσμο εκτιμάται πλέον στα 900 ζευγάρια. Στην Ελλάδα υπήρχαν το 1985 περίπου 10 ζευγάρια και, σύμφωνα με παρατηρήσεις μελών της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, το 1986 είχαν απομείνει δύο ζευγάρια στον Έβρο.

Ο μαυροπετρίτης θεωρείται ως το επίσημο ελληνικό γεράκι και αποτελεί ένα από τα πιο ασυνήθιστα ευρωπαϊκά πτηνά. Υπολογίζεται, μάλιστα, ότι στη χώρα μας φιλοξενείται το 75% του παγκόσμιου πληθυσμού. Συναντάται κυρίως στη Ζάκυνθο και στην Κέρκυρα. Η τελευταία εκτίμηση του ελληνικού πληθυσμού από τη δεκαετία του '70 αναφέρει γύρω στα 2.800 ζευγάρια.

Μαυροπετρίτης (Falco peregrinus)

Γιώργος Κεραμιτζόγλου
Περιοδικό "ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ" -
Προσαρμογή από το ΚΠΕ Καστοριάς
Εικόνες:
Melamprosops phaeosoma: www.maui.net/~panna/MauiHands/ wagstafffauna.html
Rhinoceros sondaicus: www.dierentuin.net/zoogdieren_land/ javaanse_neushoorn.html
Ailuropoda melanoleuca: www.surfnetkids.com/postcards/ pandas-pc.htm
Loxodonta africana: www.deer.rr.ualberta.ca/library/ taxonomy/loxodonta.html
Caiman crocodilus: www.arassari.com/3-safari.htm
Ursus arctos: www.natur-lexikon.com/Texte/ HWG/001/00014/HWG00014.html
Canis lupus: members.e-media.at/LonesomeDove/ photbspage.asp
Aquila heliaca: home.wanadoo.nl/r.goedegebuur/ plaatjes/keizerarendp1.html
Falco peregrinus: weaselhead.org/learn/ birds_peregrine_falcon.asp